Çiftçi gübreden tarım ilacına ve mazota kadar artan tüm maliyetler karşısında üretime devam ederek gelecek senenin tarım ürünlerini ekerken; hükümet ise geçen yıl ekilen 2023 mahsulüne ilişkin destekleri daha yeni açıkladı.
Yani bu yıl da hangi tarım ürününe ne tutarda destek verileceği; çiftçi ürününü ekip, hasadını yapıp, mahsulünü sattıktan sonra belli oldu.
Bunun üzerine bir de, tarım ürünlerine verilecek destek tutarlarındaki artış girdi maliyetlerindeki artış oranlarının altında kaldı. Çiftçinin sürekli artan enflasyonuna rağmen bazı ürünlerde ise hiçbir destek artışına gidilmemesi dikkat çekti.
MAZOT SEÇİM SONRASI % 115 ZAMLANDI AMA DESTEK % 37 ARTTI
Çiftçiyi en çok zorlayan ancak buna rağmen destek tutarlarındaki artışın sınırlı kaldığı girdilerden biri mazot.
Dün açıklanan destek tutarlarına göre, dekar başına buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale için dekar başına 103 TL, çeltik için 250 TL, fındık, kuru soğan, yaş çay, zeytin, şeker pancarı için 86 TL ve kuru fasulye, mercimek, nohut, aspir için 103 TL mazot desteği sağlanacak.
Ancak 14 Mayıs’taki seçim öncesinde 18,5 TL seviyesinde olan mazotun litresi seçim sonrasında geçen dört ayda yüzde 105 zamlanırken, çiftçiye verilecek mazot desteği ise yüzde 37 artabildi.
Yem bitkilerine verilen mazot desteği ise hiç artmadı: Dekar başına verilen 94 liralık destek sabit kaldı.
Motorine son zam dört gün önce gelmiş; bu zamla birlikte litre fiyatı yaklaşık olarak İstanbul’da 40 TL’ye, Ankara’da 40,54 TL’ye, İzmir’de 40,71 TL’ye yükselmişti. Böylece motorinin litresinde ilk kez 40 lira eşiği aşılmış olmuştu.
ARAZİ FİYATLARINI SOLLAYAN GÜBREYE DESTEK SABİT KALDI
Son üç aydır sürekli zamlanan ve son dönemde çiftçiyi oldukça zorlayan girdilerden gübrede ise hiçbir destek artışı yapılmaması dikkat çekti.
Temmuzda yüzde 33 zamlanan gübre fiyatları, ağustosta da aylık yüzde 16’yı aşan oranlarda yeniden zamlanmıştı.
TZOB’un güncel verilerine göre son bir yılda ise, kalsiyum amonyum nitrat gübresi yüzde 21,1, 20.20.0 kompoze gübresi yüzde 18, DAP gübresi yüzde 11,7, üre gübresi yüzde 8,9 oranında arttı.
Ancak dün belli olan 2023 tarımsal destek tutarlarında gübre desteğinde herhangi bir artışa gidilmediği görüldü. Yani buğday, arpa üreticilerine dekar başına 46 TL, diğer üreticilere ise dekar başına 21 TL destek verilmeye devam edilecek.
Zamlar sadece bir yıl ile de sınırlı değil. Gübre fiyatları 2021’de de Anadolu’da ekilebilir arazi fiyatlarını sollayarak gündem olmuştu.
O dönem sozcu.com.tr’ye konuşan TZD Genel Başkanı Hüseyin Demirtaş, “Bir ton gübre parasına İç Anadolu’da üç dönüm arazi alınabilir hale gelindi” demişti.
‘TARIMDAN KOPUŞ HIZLANIR, GIDA ENFLASYONU ARTAR’ UYARISI
Sozcu.com.tr’ye konuşan TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Genel Başkanı Baki Remzi Suiçmez, girdi maliyetlerindeki artış oranları ortadayken, verilen desteklerin bu artışların altında kalmasını eleştirerek “Bu artışlar çiftçiye ekme, alandan çekil demek” değerlendirmesinde bulundu.
“Yem bitkilerinde geçen yılki mazot desteğini hiç artırmamak, ‘bu bitkilerin ekilmesini istemiyoruz, hayvancılığı geliştirmeyeceğiz’ demek” diyen Suiçmez’in bir diğer eleştirisi ise, çiftçinin ürününü ekerken ne kadar destek alacağını, ne zaman alacağını bilmemesine yönelik…
“Geç destek, destek değildir. Yetersiz destek üretimi yönlendirmez” diyen Suiçmez, tarıma yönelik uygulanan bu ve benzeri kararların gelecek yıllarda tarımdan kopuşu hızlandıracağına işaret etti.
Suiçmez, “Bu durum çiftçiye alandan uzaklaştırır, kendimize yeterlilik sorununu da çözmez. Üretim sorunu çözülmeden tüketim sorunu çözülemez, gıda enflasyonu artarak devam eder” uyarısında bulundu.
